Những lời chú giải này vượt qua không gian và thời gian, đến nay vẫn còn nguyên sức mạnh.

Khúc nhạc trống nước Tấn Nam dần lan tỏa, từ thôn làng đến thành ấp, rồi từ nước Tấn truyền khắp chư hầu. Về sau, những nhạc công khi biểu diễn luôn nhắc đến danh hiệu Sư Khoáng như một sự kế thừa. Người đời bảo rằng, khi tiếng trống vang lên, dân chúng trong đêm tối có thể nghe thấy sự bình yên; khi tiếng đàn tuôn chảy, tâm h/ồn người dân khổ đ/au vì chiến lo/ạn được an ủi trong chốc lát.

Hơn hai ngàn năm sau, khi người ta bước vào các hang đ/á ở Đôn Hoàng, Khưu Tư, Khố Mộc Thổ Lạt, nhìn thấy trên bích họa hình Thiên Nhân Cơ Nhạc tay cầm đàn cầm sắt, áo choán bay phần phật, họ lại nhớ đến vị mặc khách m/ù này. Bởi chính ông đã kết nối âm nhạc với chính trị, lễ giáo và vận mệnh bách tính, mở ra khuôn mẫu "dùng nhạc trị quốc".

Người đời bảo, đôi mắt Sư Khoáng tuy m/ù nhưng thấu suốt hơn bất kỳ ai. Ông nhìn thấy sự ngạo mạn của quân vương, nỗi khốn cùng của dân chúng, và đại nghĩa của trời đất ẩn sau thanh luật. Cũng chính vì thế, ông có thể dùng một cây đàn cổ chấn động quần sinh, dùng một đoạn nhạc lý cảnh tỉnh ngàn đời.

Hậu thế ghi chép về ông thường đầy tôn kính. Có người cảm thán: "Nếu không có Sư Khoáng, nhạc đạo thời Xuân Thu có lẽ đã tuyệt tự từ lâu". Có người lại cho rằng ông là bậc "dùng thân mình h/iến t/ế cho đạo": tự hủy đôi mắt để bảo vệ chính nghĩa của âm nhạc, đ/ập đàn để cảnh tỉnh quốc quân, chảy m/áu để vạch trần chính sách hôn ám. Một đời ông vừa là nhạc sư, lại càng là chiến sĩ.

Dưới màn đêm, rừng thông Hồng Động dường như vẫn còn vang tiếng trống trong làn gió. Dân chúng quỳ trước đền thờ, khẽ ngâm: "Trẻ mà hiếu học, như ánh dương ban mai; tráng niên mà hiếu học, như nắng chính ngọ; già mà hiếu học, như ánh sáng ngọn đuốc." Câu chuyện "ánh sáng ngọn đuốc" ấy đã trở thành điển tích khuyên học, cũng là châm ngôn mà mọi nhà dùng để răn dạy con cháu.

H/ồn Sư Khoáng như hòa vào trời đất. Khi sông nước cuồn cuộn, người ta bảo đó là nhịp điệu ngũ âm của ông đang hòa tấu; khi gió thổi qua rừng thông, người ta bảo đó là dư vang từ ngón đàn của ông. Dù ngàn năm sau, khi có ai đó trong bóng tối tìm ki/ếm ánh sáng, họ sẽ nhớ đến vị lão nhân m/ù này, nhớ câu nói của ông: "Điều tâm thấy được, chính là thiên hạ."

Tiếng nhạc như thủy triều, vang vọng ngàn thu. Một đời Sư Khoáng cuối cùng hóa thành khúc nhạc hùng vĩ nhất, vượt qua lo/ạn thế và năm tháng, vang vọng đến tận hôm nay.