Cố gắng mỗi ngày

Người làng quen sống tự cung tự cấp, nhà nào cũng trồng hướng dương để tự rang ăn. Những gia đình thương con thì trồng đủ lượng dùng cả năm.

Đúng mùa hướng dương chín rộ, mỗi chiều đi học về, tôi lại ngắm những bông cúc vàng rực rỡ dọc bờ ruộng, đẹp đến nao lòng.

Dì tôi cười đầy tự tin: 'Coi chừng mấy đứa nhỏ mê đồ của dì quá, nhà mình phải trồng thêm mới đủ. Chị dâu với anh Hai có muốn hợp tác làm ăn không?'

08

Bố mẹ bàn bạc suốt hai ngày rồi quyết định theo dì. Dì góp vốn từ số tiền dành dụm, bố mẹ góp sức. Nhờ uy tín và mối qu/an h/ệ tốt trong làng, lại có sự hỗ trợ của bí thư thôn, chúng tôi nhanh chóng thu m/ua được lượng hướng dương khổng lồ từ các làng lân cận.

Mãi sau này tôi mới hiểu, đây cũng là lý do dì từ bỏ thành phố về quê - ng/uồn nguyên liệu này nếu không có người quen, dì sẽ không thể tự thu m/ua được.

Lứa hạt đầu tiên ra lò đúng vào kỳ nghỉ hè của tôi. Tôi nhất quyết đòi theo dì đi b/án, mong được gặp lại đôi bạn năm nào trước cổng trường.

Chờ mãi mới thấy hai bóng hình quen thuộc. Tôi đưa cho họ hai gói hướng dương đã chuẩn bị sẵn: 'Cảm ơn các bạn lần trước, từ nay tôi đi học rồi, có lẽ không b/án hàng ở đây nữa.'

Cô bé m/ập vẫn giữ thói quen ăn uống h/ồn nhiên, bóc ngay gói hạt: 'Ôi ngon quá! Giòn tan lại thơm mùi rang xém, ngon hơn cả hạt dì mình m/ua từ An Huy về!'.

Người bạn nhanh nhảu nắm tay tôi: 'Chào bạn, mình là Dự Liễu, đây là Trần Anh. Chúng mình làm bạn nhé!'.

Thế là tôi có hai người bạn thành phố. Chúng tôi trao đổi địa chỉ, họ hứa sẽ gửi thư hàng tháng qua trường. Dự Liễu còn gửi tặng tôi toàn bộ sách vở và vở ghi tiểu học, cô bạn cùng Trần Anh gom tiền đóng góp cước phí.

Kèm theo thư là bức thư pháp mẹ Dự Liễu tặng: 'Học hành chăm chỉ, ngày càng tiến bộ'. Mẹ tôi mỗi lần ngắm bức chữ lại đăm chiêu.

Dì khẽ nhắc nhở: 'Cháu phải cố gắng, quan niệm cũ không dễ đổi thay. Sự hối h/ận của mẹ cháu chỉ là nhất thời, cháu phải dùng nó để vươn tới nơi bà không với tới, mới thực sự đổi đời.'

Tôi nghe lời, ngày ngày đi bộ một tiếng tới trường, tranh thủ từng phút để bù đắp kiến thức hổng. Học sinh thị trấn vốn có nền tảng vững hơn, tôi phải học cả khi ăn, lúc đi vệ sinh.

Đến cuối học kỳ I lớp 6, tôi từ đứa đứng bét lớp đã vươn lên trung bình khá. Nhưng công việc kinh doanh của gia đình còn phát triển nhanh hơn thế.

09

Những ngày đầu, dì dẫn mẹ tôi b/án dạo khắp phố. Khi đã có thương hiệu, dì thuê hai sạp cố định ở nam - bắc thành phố. Bố tôi nghỉ việc, chuyên tâm rang hạt. Cánh tay cả ba người đều sưng phồng vì làm việc cật lực.

Vất vả nhưng thành quả ngọt ngào. Trước hết, số n/ợ chữa bệ/nh cho ông nội đã được thanh toán hết. Bố tôi đi trả từng món n/ợ, đ/ốt từng tờ giấy v/ay trong bếp lò. Khoản cuối cùng trả xong, dáng đi của ông cũng thẳng thớm hơn.

Dì tôi càng lẫy lừng hơn. Bà m/ua mảnh đất cạnh nhà, xây biệt thự hai tầng nguy nga, phía sau là kho chứa đồ sộ. Ngày khánh thành, pháo n/ổ vang trời, chiếc xe tải nhỏ chở theo chiếc TV và máy giặt đầu tiên của làng về nhà dì.

Mẹ tôi lo lắng thì thầm với bố: 'Của cải không nên phô trương, sợ cô ấy rước họa vào thân.'

Lời tiên tri ứng nghiệm. Vài hôm sau, bà nội nằm vật trước cổng nhà dì gào thét: 'Đồ con gái bất hiếu! Về làng lâu rồi không thèm thăm mẹ, giờ ở nhà lầu mà để mẹ đói khát! Có tiền cũng chỉ là đồ thú vật, đáng bị thiên hạ kh/inh gh/ét!'

Bà chọn đúng giờ mọi người đi làm về, tiếng đồn lan nhanh. Tôi bỏ dở bài vở chạy ra thì nghe tiếng bác Điền hùa theo: 'Làng ta ngày xưa yên ấm lắm, từ khi con này về, cãi vã liên miên.'

Thực chất là nhiều người thấy dì làm ăn phát đạt đã bắt chước nhưng thất bại, giờ tìm cách hạ bệ. Những kẻ này càng hò hét nhiệt tình:

'Khổ thân bà cụ, nuôi con khôn lớn chẳng được hưởng phúc, con cái bất hiếu ắt bị trời tru đất diệt!'

'Loại vô lương tâm này không đáng sống chung làng, mời trưởng thôn đến đuổi đi!'

...

Giữa biển người ồn ào, bố tôi van xin mọi người bớt lời nhưng chẳng ai nghe. Dì đứng lặng như tượng, đợi đám đông chán chê mới lạnh lùng nhìn về phía bác dâu đang núp trong đám đông: 'Chị dâu, em nhớ mẹ mang theo hòm tiền về nhà chị. Giờ bà nói không có cơm ăn, tức là anh cả đã chiếm tiền mà không nuôi mẹ? Nếu đúng thế, em sẽ đòi lại công bằng cho mẹ.'

Câu nói khiến cả bà nội đang giãy giụa dưới đất cũng đơ người. Mọi người chợt nhớ ra nhà chúng tôi đã phân chia gia sản từ lâu.

Mẹ tôi cắn ch/ặt môi để nhịn cười. Không ngờ bao năm uất ức, cuối cùng được dì giải tỏa giúp.

10

Mẹ tôi từng trải qua những ngày tháng đắng cay. Hồi chưa chia nhà, mọi tài sản đều do ông bà nắm giữ. Nhà bác cả ăn no mặc ấm, nhà chúng tôi chỉ được húp cháo loãng. Mẹ phản ứng thì bố lại nói về chữ hiếu, rằng anh cả sẽ phụng dưỡng cha mẹ nên bà thiên vị là đương nhiên.