Tiền Tiết Kiệm Của Bà

Tết Trung Thu, mẹ tôi phát bao lì xì cho mọi người. Duy chỉ có bà nội là không nhận được. Bà nội m/ắng mẹ tôi bất hiếu, nói sẽ không để lại một xu tiền tiết kiệm nào cho mẹ. Mẹ tôi cười nhạt: 'Con có thiết tiền của bà đâu?' 'Mày không thiết thì cũng phải phát lì xì cho tao, đó là nghĩa vụ của mày!' Mặt mẹ tôi lạnh băng: 'Con không có nghĩa vụ gì với bà cả!'

1

Kỳ nghỉ Tết Trung Thu. Do tắc đường, tôi về nhà hơi muộn. Bỏ lỡ một nghi thức quan trọng - lạy chúc thọ bà nội. Bà nội tôi 72 tuổi, tuổi không quá cao nhưng quy củ thì nhiều. Bà đặc biệt thích phô trương thanh thế. Tết Đoan Ngọ, Trung Thu, Tết Nguyên Đán, ba dịp này quy định con cháu phải lạy bà. Tôi về muộn, chắc bà sẽ cằn nhằn rất lâu, còn bắt tôi bù lại một lễ lạy. Các chú và các cô đều đã tề tựu đông đủ, đang ngồi phòng khách trò chuyện với bà. Tôi lén lút chui vào bếp phụ bố mẹ. Mẹ bảo gần xong rồi, kêu tôi ra ngoài chơi. Lúc tôi bước ra, bà nội đang hồi tưởng thời khốn khó, kể về thời trai trẻ tài giỏi của mình. Bà khoe khi làm việc, đàn bà cả làng không ai theo kịp. Thi gánh nước phân, ngay cả trai làng cũng thua bà. Kể chuyện sau khi ông nội mất, một mình bà nuôi năm anh em họ khôn lớn vất vả thế nào. Tự hào kể mình một mình nấu cơm cho hơn hai mươi mâm cỗ chỉ nửa ngày. Bà chê bai: 'Đâu như mẹ Tâm Tâm, làm việc lề mề, nấu cơm cho ba bốn mâm còn không xong, phải nhờ bố Tâm Tâm phụ. Trong miệng bà nội, bà là số một. Cả nhà này có được như ngày nay đều nhờ công bà. Nhưng thực tế, tất cả những gì bà kể đều là bịa đặt. Dân làng kể, bà nội được ông nội cưng chiều cả đời. Hồi trẻ, bà là trò cười của cả làng vì cứ làm việc là khóc. Ông nội xót nên không bắt bà làm. Bà nội cũng không biết nấu ăn. Cứ quăng đủ thứ linh tinh vào nồi nấu. Hàng xóm chê cơm bà nấu như cám heo, chó cũng chê. Bà lại khóc. Ông nội đành không cho bà vào bếp nữa. Mỗi ngày ông đi làm đồng về còn phải nấu cơm, giặt giũ, trông con. Đúng vậy, bà nội trông con cũng không xong. Con khóc, bà khóc theo. Dân làng hay nói với tôi nhất là: 'Ông mày là người giỏi giang, trong ngoài một tay lo hết, chỉ vì quá mệt nên sức khỏe suy kiệt, mới ra đi sớm thế'.

2

Năm đó, ông nội đang làm việc dưới nắng thì lên cơn bệ/nh ngã quỵ. Các con đều đang đi học. Người làm ruộng gần đó thấy vậy vội gọi bà nội. Bà ra đến nơi, vừa khóc vừa hỏi: 'Làm sao giờ? Làm sao giờ?'. Ngoài khóc, bà chẳng biết làm gì. Người ta giúp đưa ông vào viện, báo tin cho bố tôi. Lúc đó bố đang học lớp 12. Khi bố về đến nơi, ông nội tỉnh lại được chút nhưng chỉ là phút cuối. Ông dặn bố phải hiếu thảo với bà, chăm sóc các em, rồi tắt thở. Vai yếu của bà nội không gánh nổi gia đình. Bố buộc phải nghỉ học, về làm ruộng nuôi các em. Khi ấy bố mới 18 tuổi, đã trở thành trụ cột. Mùa vụ thì cấy gặt, nông nhàn đi làm thuê ki/ếm tiền. Bố không thể đi xa vì phải chăm bà. Bà sinh được hai trai ba gái. Các con đều biết bà được ông cưng chiều cả đời. Hồi nhỏ, chúng đều phải làm việc, còn bà thì không. Thế nên họ cũng theo ông, chăm sóc và nuông chiều bà. Bà chẳng làm được việc gì, lại thích khoác lác khoe mình tài giỏi. Dù biết bà nói dối nhưng không ai dám cãi. Sợ bà khóc. Ngày Tết, đứa nào cũng không muốn bà sụt sùi khiến nhà đầy u ám. Ảnh hưởng không khí vui vẻ. Thế nên đành chiều theo, dỗ dành bà. Nhưng mỗi khi bà kể chuyện sau khi ông mất, một mình bà tần tảo nuôi năm đứa con, ánh mắt bố tôi lại xa xăm. Bố rất thích học, nhưng vì ông mất mà bỏ lỡ kỳ thi...

(Phần tiếp theo vui lòng xem trong bản dịch đầy đủ)